Wisła - niegdyś miasteczko jakich wiele w Beskidzie Śląskim, dzięki Adamowi Małyszowi stała się jedną z najpopularniejszych miejscowości turystycznych w Polsce. Jakie sekrety kryje Wisła? Co warto w niej zobaczyć? Oto kilka propozycji!
Niewielka miejscowość w powiecie cieszyńskim w ciągu zaledwie kilku lat zrobiła niesamowitą karierę i stała się rajem dla amatorów białego szaleństwa. Przyciąga przy tym potężne grono turystów zarówno w sezonie narciarskim, jak i latem. Wisła oferuje moc atrakcji nie tylko na polu sportowym, rekreacyjnym czy przyrodniczym, ale również historycznym.
To malowniczo położone w głębi Beskidu Śląskiego miasteczko to nie tylko początek biegu największej z polskich rzek (powstająca z połączenia potoków Czarna i Biała Wisełka ze źródeł na Baraniej Górze, które później łączą się z wodami Malinki). Gmina kryje tak wiele interesujących miejsc, że trudno wymienić je wszystkie w jednym zestawieniu. Warto pamiętać, by odwiedzić szczególnie te punkty, które nie znajdują się na tzw. „liście obowiązkowej” każdego turysty, gdyż to one świadczą o atrakcyjności i różnorodności okolicy. Jakie sekrety kryje Wisła? Przekonajcie się!
Wisła to nie tylko kultowy Rynek i skocznia w Malince. Co można w niej zwiedzić?
Wisła może nie obfituje w zabytki architektury niczym największe polskie miasta, jednak są one prawdziwie unikatowe. Duże wrażenie na turystach robi znajdujący się przy Rynku w Wiśle – czyli Placu Bogumiła Hoffa – Dom Zdrojowy i gmach Urzędu Pocztowego, wybudowany w drugiej połowie lat 30. XX wieku według projektu Stefana Tworkowskiego i Romualda Pieńkowskiego, celem skupienia życia towarzyskiego uzdrowiska.
Sam Rynek powstał w podobnym czasie, gdy miasto stawało się cieszącą się coraz większą popularnością miejscowością letniskową. Na płycie Rynku znajduje się duża fontanna, która daje ukojenie turystom w czasie upałów, a wraz z ulicą 1 Maja plac tworzy deptak spacerowy. Blisko znajduje się urokliwy Park Kopczyńskiego, a także zmodernizowany Amfiteatr im. Stanisława Hadyny, w którym co roku odbywają się występy w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej. W pobliżu Rynku możemy również znaleźć cieszącą się ogromnym zainteresowaniem turystów figurę Adama Małysza wykonaną z białej czekolady. Rzeźba powstała w 2001 roku za sprawą członków Stowarzyszenia Cukierników RP (później przeszła rekonstrukcję przeprowadzoną przez firmę Wedel). Figura stoi w specjalnej gablocie i jest jedną z największych atrakcji Wisły związaną ze skoczkiem.
Nad Wisłą Głębce góruje za to znajdujące się na Stożku Wielkim Górskie Schronisko Turystyczne powstałe w latach 1920-1922. Wyjątkowy drewniany budynek o czterech kondygnacjach jest dziś najstarszą budowlą tego typu wzniesioną przez Polskie Towarzystwo Turystyczne na Śląsku Cieszyńskim.
Nie da się odwiedzić Wisły bez zajrzenia do znajdującej się w Wiśle-Czarnym na stoku Zadniego Gronia Rezydencji Prezydenta RP Zamku w Wiśle. Powstały w okresie dwudziestolecia międzywojennego obiekt projektu architekta Adolfa Szyszko-Bohusza powstał w latach 1929-1931 jako dar ludu śląskiego dla głowy państwa. Obiekt składa się z dwóch części - to Zamek Górny, będący właściwą rezydencją można zwiedzać pod nieobecność prezydenta, a Zamek Dolny pełni funkcję budynku gospodarczego i posiada część konferencyjną, a także część hotelową. Funkcjonuje również Gajówka z restauracją i pokojami hotelowymi.
Warto zobaczyć również takie miejsca jak:
- Hotel Piast – powstały na początku XX wieku za sprawą Bogdana Hoffa gmach wraz z sąsiadującym zakładem hydropatycznym pełnił rolę pierwszego w Wiśle polskiego hotelu
- Willa Kaskada
- Wiadukt kolejowy w Łabajowie
- Wiadukt kolejowy nad potokiem Dziechcinka
W Wiśle znajdziemy wiele ciekawych muzeów i galerii
Fani muzeów i galerii z pewnością odnajdą się w Wiśle. Punktem obowiązkowym jest oczywiście Muzeum Beskidzkie im. A. Podzorskiego, znajdujące się w centrum miasta w dawnej karczmie pochodzącej z 1794 roku i prezentuje eksponaty związane z życiem i twórczością górali Beskidu Śląskiego, w tym z zakresu pasterstwa, tkactwa, obróbki drewna czy rolnictwa. Znajdziemy tutaj przykłady sztuki ludowej i męskiego, a także kobiecego stroju ludowego. Muzeum posiada bogatą kolekcję malarstwa profesjonalnego: Czesława Kuryatto, Ludwika Konarzewskiego, Jana Wałacha, Pawła Stellera oraz starodruki, archiwalia i cenny zbiór starej fotografii.
Jednak nie samą tradycją człowiek żyje – dlatego polecamy wybrać się do takich miejsc jak:
- Galeria Grupy Twórców Wiślanie
- Galeria u Dziadka
- Muzeum Narciarstwa – w obiekcie „Zimowit”; bogata kolekcja sprzętu narciarskiego i starych nart, ale nie tylko
- Muzeum Spadochroniarstwa – znajdujące się w obiekcie Agawa muzeum gromadzi zbiory od 1978 roku i jest największą ekspozycją w zakresie spadochroniarstwa
- Muzeum Turystyki PTTK – na Polanie Przysłop pod Baranią Górą w małym drewnianym budynku z 1951 roku
- Ochorowiczówka – Muzeum Magicznego Realizmu – otwarta w 2017 roku placówka gromadzi 300 obrazów, rzeźb i grafik czołowych, polskich twórców surrealizmu; mieści się tu izba poświęcona Julianowi Ochorowiczowi
- Ogród Sztuki JanosikArt – umiejscowiony w centrum Wisły przy ul. Stalmacha ukazuje etnodesign zakorzeniony w kulturze ludowej i duchowej Karpat.
- Galeria Sportowe Trofea Adama Małysza – znajduje się w Oazie obok ronda
Co jeszcze warto zobaczyć? To znajdująca się przy skoczni im. Adama Małysza w Wiśle-Malince Aleja Gwiazd Sportu z wmurowanymi tablicami takich sław jak Janusz Rokicki, Apoloniusz Tajner, Jan Szturc, Jan Kawulok, Jan Legierski czy Przemysław Saleta.
To również Aleja Podań i Legend w Parku Kopczyńskiego w postaci rzeźb przedstawiające artystyczne wizje postaci z podań, które funkcjonowały na Śląsku Cieszyńskim w tradycji ustnego przekazu.
Wisła stoi architekturą drewnianą!
W Wiśle jest sporo do zwiedzania! Swoje miejsce znajdą tu miłośnicy architektury drewnianej, której w Beskidach nie brakuje, a Wisła jest świetnym przykładem dbałości o ten rodzaj dziedzictwa kulturowego. Warto zajrzeć m.in. do Enklawy Budownictwa Drewnianego przy Muzeum Beskidzkim, w skład której wchodzą kuźnia (w której można zobaczyć pracę kowala na żywo), chałupa kumornika z kurlawym piecem, a także pasterska kolyba z koszorem czy pasieka pszczelarska.
Na fanów tradycji czeka Izba Leśna na Przysłopiu, czyli pochodząca z 1863 roku leśniczówka, będąca najstarszym drewnianym budynkiem w Wiśle. W Izbie można obejrzeć egzemplarze fauny i flory charakterystycznej dla beskidzkich lasów, sprzęt służący w dawnych czasach do pracy w lesie oraz myśliwskie trofea.
W Wiśle znajduje się również powstała w 1909 roku w stylu tyrolskim kaplica św. Jadwigi Śląskiej na Zadnim Groniu, będąca częścią kompleksu Rezydencji Prezydenta RP i Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego, a także drewniany kościół p.w. Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle-Głębcach.
Obowiązkowymi punktami do zobaczenia w Wiśle są:
- Willa Zacisze – powstała w latach 1902-1903 dla biskupa Kościoła ewangelicko – augsburskiego, Juliusza Bursche. Zacisze to doskonały przykład drewnianego budownictwa Wisły XX wieku i istotny pomnik wiślańskiego, letniskowego budownictwa willowego;
- Zameczek Myśliwski Habsburgów – wzniesiony w 1897 roku w stylu alpejskim na planie kwadratu, pierwotnie na polanie Przysłop pod Barania Górą (wichry historii sprawiły, że budynek przez wiele lat pełnił funkcję schroniska turystycznego PTTK od 1925 do 1986 roku, a by uchronić go przed ruiną, przeniesiono go do centrum Wisły w pobliżu dworca autobusowego. Pałacyk myśliwski arcyksięcia Fryderyka Habsburga znajduje się na Szlaku Śląskiej Architektury Drewnianej, Szlaku Habsburgów i Drogi Książęcej "Via Ducalis" i znajdują się w nim dziś wiślański oddział PTTK, Informacja Turystyczna, wystawa "Głuszec w lasach Beskidu Śląskiego" oraz escape room "Zamek Zagadek".
Atrakcje przyrodnicze Wisły
Jadąc w góry liczymy na intensywny kontakt z naturą. Wisła będzie w tym przypadku wyborem doskonałym – oferuje przyrodnicze bogactwo i unikalne miejsca na mapie Beskidu Śląskiego. Gdzie warto się udać?
Obowiązkowy na liście miejsc „do zobaczenia” jest zdecydowanie zbiornik na Jeziorze Czerniańskim w Wiśle Czarnym. Jezioro jest sztucznym zbiornikiem zaporowym i wody pitnej powstałym na przełomie lat 60. i 70. XX wieku, łącząc wody potoków Białej i Czarnej Wisełki. To cieszącą się wielkim zainteresowaniem atrakcja turystyczna, będąca spacerowym deptakiem i niezwykle chętnie fotografowana. Jezioro otacza pasmo Beskidu Śląskiego z Baranią Górą na czele.
W pobliżu Jeziora Czerniańskiego znajdziemy też imponujący jak na otoczenie wodospad o wysokości 8 metrów, wybudowany na potoku Wisełka w latach 50. XX wieku. Są tu również tzw. przepławki, czyli system progów wodnych, który pozwala rybom na wędrówkę biegiem rzeki. To idealne miejsce na rodzinne wyprawy, ale również randkę!
Niewiele osób wie o tym, że na terenie Wisły znajdują się dwa rezerwaty: leśny Barania Góra i wodny i faunistyczny Wisła – pierwszy utworzono w celu zachowania i ochrony górskiego lasu mieszanego, przechodzącego w bór wysokogórski, a także obszarów źródliskowych rzeki Wisły (Czarnej i Białej Wisełki), drugi – w celu ochrony pstrąga potokowego i jego środowiska.
Edukacja przyrodnicza w Wiśle
Będąc w Wiśle warto zajrzeć do położonego na terenie ośrodka sportowego Jonidło Centrum Edukacji Przyrodniczej, będący kompleksem edukacyjno-rekreacyjnym, który zapewnia aktywne spędzenie czasu dla rodzin. Znajdziemy tu kilka ogrodów: roślin kwitnących, ziół, bylin i krzewów formułowanych, zmysłów z kołami iluzji, a także trasę narto-rolkową, boisko piłkarskie, korty tenisowe, stawy z pomostem, szereg trampolin i wiele innych.
Amatorzy pieszych wędrówek z pewnością powinni skorzystać z licznych ścieżek edukacyjnych. To m.in.
- Ścieżka edukacyjna przy Nadleśnictwie Wisła
- Ścieżka edukacyjna Malinka
- Ścieżka Dydaktyczno-Przyrodnicza na Baranią Górę
Warto również zobaczyć niezwykle malowniczo położone tzw. Kaskady Rodła w dolinie Białej Wisełki, a także wejść na wypiętrzenie w głównym grzbiecie pasma Czantorii, czyli Kyrkawicę.
Co dla aktywnych?
Wisła to raj dla tych, którym odpowiadają nie tylko spokojne spacery albo górskie wycieczki. Znajdziemy tu całą masę atrakcji – typowo zimowych, jak i letnich. I nie mówimy tu o zwiedzaniu Skoczni im. Adama Małysza w Malince, która jest wręcz oczywistym punktem każdej wycieczki do Wisły.
Perła Beskidów dysponuje bogatą ofertą dla narciarzy – wystarczy zajrzeć do naszego materiału o najlepszych ośrodkach narciarskich. To jednak nie wszystko – fani narciarstwa biegowego mogą śmiało korzystać z tras biegowych na Kubalonce, a terenem opiekuje się Polski Związek Narciarski. Trasy wytyczone są w lesie, dzięki czemu można podziwiać niezwykle malownicze widoki Beskidów. Przygotowane trasy nadają się do uprawiania stylu klasycznego i dowolnego, spełniają wymogi FIS. Ciekawą ofertą znajdziemy również w Ośrodku Sportowym Jonidło, który zimą oferuje trasy narciarskie biegowe, a latem trasy nartorolkowe i rolkowe.
W mieście znajduje się cała masa obiektów sportowych, w tym:
- baseny (w Hotelu „Stok”, w Domu Wczasowym „Beskidy”, w Ośrodku Sportowym „Start”, baseny Wisła w Parku Kapielowym, Park Wodny „Tropikana w Hotelu Gołębiewskim)
- korty tenisowe (centrum obok basenów, w Parku Kopczyńskiego, w Ośrodku Sportowym Jonidło)
- pumptrack i trasy rowerowe na Skolnitym
- kręgielnie (Hotel Gołębiewski, Hotel „Stok”)
- paintball (Pod Piramidą, Abstractive, BCCROSS, Xtraining, Poligon Pasieki)
- park linowy „Pasieki”
- wspinaczka górska – Skałki na Kobylej