Jaka jest zależność między zanieczyszczeniem powietrza, stylem życia, statusem społeczno-ekonomicznym, a konsekwencjami zdrowotnymi mieszkańców? Na to pytanie odpowiedzieć mają ruszające właśnie badania rybniczan.
Smog, zdrowie i styl życia
Badania realizowane w ramach projektu MISTRAL mają na celu opracowanie zestawu narzędzi technologicznych do modelowania zależności między zanieczyszczeniem powietrza, stylem życia, statusem społeczno-ekonomicznym a konsekwencjami zdrowotnymi mieszkańców. Opracowane w jego ramach narzędzia AI ułatwią decydentom podejmowanie lepszych decyzji dotyczących obecnych i przyszłych zagrożeń stwarzanych przez zanieczyszczenia przemysłowe na obszarach miejskich.
Międzynarodowy projekt badawczy
Do utworzenia tego zestawu narzędzi trzeba wykorzystać zestawy prawdziwych danych środowiskowych i klinicznych pochodzących z danych populacyjnych. Trzy europejskie miasta – Taranto w południowych Włoszech, Rybnik w Polsce i Gent/Hasselt w Belgii zostały zaangażowane jako studia przypadków. Projekt MISTRAL to finansowany przez Unię Europejską projekt badawczy skupiający dwunastu partnerów z UE i Wielkiej Brytanii, a koordynowany jest przez Narodowy Instytut Zdrowia (ISS) we Włoszech.
Badania nad wpływem smogu na zdrowie mieszkańców Rybnika
Tematowi projektu poświęcony był czwartkowy briefing prasowy w urzędzie miasta.
- W Polsce projekt jest realizowany przez Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku i Akademię Górniczo-Hutniczą w Krakowie we współpracy z Urzędem Miasta Rybnika i Polskim Alarmem Smogowym. W przypadku Miasta Rybnika udostępnione zostaną dane środowiskowe oraz wyniki pomiarów jakości powietrza realizowanych przez miasto za pośrednictwem czujników Firmy AIRLY - mówi Sylwia Brzezicka-Tesarczyk - dyrektor Centrum Zrównoważonej Gospodarki Miejskiej UM.
- Projekt polega na tym, że mamy trzy obszary referencyjne: jeden jest w Rybniku, pozostałe dwa we Włoszech i Belgii. Na tych obszarach chcemy przeprowadzić badania oparte na jednolitej metodyce – wyjaśnia prof. Agnieszka Gruszecka-Kosowska z Akademii Górniczo-Hutniczej.
- Do badań zapraszamy ochotników i w każdym z obszarów chcielibyśmy pozyskać ok. 1300 osób z różnych grup wiekowych, które zgodzą się na udział w takich badaniach. Te osoby wypełniałyby anonimowe ankiety, dzięki którym pozyskamy dane. Dodatkowo będziemy też zbierać dane ze stacji monitoringu powietrza. Te dane przekażemy partnerom, którzy zajmują się modelowaniem komputerowym - tłumaczy.
- Badanie będzie polegało na oznaczeniu czarnego węgla w moczu – to takie cząstki sadzy, które wydalamy z moczem, a które biorą się w naszym organizmie z wdychanych zanieczyszczeń – tłumaczy dr Katarzyna Musioł, ordynator Oddziału Pediatrii Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 Rybniku.
- Z badań naukowych wiemy, że istnieje korelacja pomiędzy czarnym węglem w moczu, a stopniem zanieczyszczania powietrza, w którym dane osoby żyją. Dane pozyskane w Rybniku porównamy z danymi z miast włoskich i belgijskich. Samo badanie jest bezpieczne i nieinwazyjne – wystarczy oddać próbkę moczu i wypełnić ankietę. Dla chętnych jest też opcja oddania próbki krwi do badania, w którym oznaczana będzie długość telomerów. Telomery to część naszego DNA, które skracają się wraz z wiekiem biologicznym – im krótsze telomery, tym organizm starszy biologicznie. Badania naukowe pokazują, że zanieczyszczenie powietrza również ma wpływ na skracanie się telomerów – wyjaśnia dr Musioł.
- W ostatnich latach poczyniliśmy wielki postęp jeśli chodzi o jakość powietrza, ale wielka praca wciąż przed nami. Dlatego apeluję i zachęcam rybniczan do wzięcia udziału w tych badaniach – wyniki każdych takich badań pomagają nam przekonać tych nieprzekonanych, otwierać oczy niedowiarkom. To coś, co pozwoli nam zbliżyć się do tego wymarzonego celu, jakim jest czyste powietrze. Warto mieć swój udział w badaniu, które przysłużyć się ma nam wszystkim, przyczynić do poprawy jakości powietrza – przekonuje Emil Nagalewski Koordynator Polskiego Alarmu Smogowego w województwie śląskim.
- Myśląc o wynikach tych badań, liczę przede wszystkim na poprawę świadomości mieszkańców, że czyste powietrze jest bardzo istotnym elementem naszego życia, wartością samą w sobie - podsumowuje Piotr Kuczera, prezydent Rybnika.
Jak wziąć udział w badaniach?
- Zadzwoń do Urzędu Miasta Rybnika, nr tel.: 32 43 92 069 lub wyślij email: czgm2@um.rybnik.pl - przekażemy kontakt do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 w Rybniku do osoby koordynującej badanie medyczne.
- We wtorki i środy od godz.14:00 do 17:00 w szpitalu będą wydawane ankiety i pojemniki oraz przyjmowane z powrotem. Można na miejscu wypełnić ankietę i oddać mocz do badania, przy czym wypełnianie ankiety trwa około 30min. Można również można pobrać ankietę/y i pojemnik/i i w dogodnym terminie oddać ankietę i materiał we wskazanym wyżej terminie.
- Bądź przygotowany na wypełnienie kompleksowej ankiety i oddanie próbki moczu, ewentualnie oddanie próbki krwi (badanie nie musi być na czczo).
- Jeśli podasz adres e-mail, to po zakończeniu projektu Mistral, prześlemy Ci wynik zawartości black carbon (czarnego węgla) w moczu, a jeśli oddałeś próbkę krwi to otrzymasz informację o swoim wieku biologicznym.
