W niedzielę, 30 marca, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Świadomości o Marnowaniu Żywności. To doskonała okazja, by przypomnieć o działaniach, które Rybnik podejmuje od kilku lat, by zminimalizować straty żywności i promować odpowiedzialne jej gospodarowanie.
Projekt StratKIT i Wspólny Stół
Monika Kubisz z rybnickiego magistratu, odpowiedzialna za projekty międzynarodowe w obszarze zrównoważonego rozwoju, wskazuje na początek tej inicjatywy:
W Rybniku powiedzieliśmy 'Stop' marnowaniu żywności. Wszystko zaczęło się od projektu StratKIT, a potem powstał Wspólny Stół, który zapoczątkował działania zmierzające do ratowania jedzenia przed zmarnowaniem.
Lokalne organizacje pozarządowe oraz Rybnickie Centrum Edukacji Zawodowej włączyły się w akcję, która obejmuje m.in. przygotowywanie posiłków z nadwyżek żywności odbieranych ze sklepów wielkopowierzchniowych.
Działania w Rybniku – skalowanie idei
Koordynacją działań zajmują się pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej (OPS) w Rybniku. Dyrektor OPS, Anna Sowik-Złotoś, z dumą podkreśla: "Nie przypuszczaliśmy, że te inicjatywy rozwiną się w taką skalę. Powstał centralny Wspólny Stół, pięć kuchni społecznych w miejscach aktywności mieszkańców, a także pięć lodówek społecznych, z planami na dwie kolejne – w Chwałowicach i na Nowinach."
Rybnik inspiracją dla innych miast
Rybnik staje się wzorem dla innych miast, udowadniając, że działania na rzecz ochrony klimatu i przyszłości planety można łączyć z odpowiedzialnością społeczną. Prezydent Piotr Kuczera podkreśla: "Nasze działania zostały zauważone i docenione na arenie krajowej i międzynarodowej. W ostatniej edycji konkursu Eko-Miasto otrzymaliśmy główną nagrodę w kategorii Gospodarka obiegu zamkniętego."
Miasto odporne na kryzysy
Rybnik, jako miasto odporne na kryzysy, zostało zaprezentowane w podsumowaniu 11 edycji konkursu Eko-Miasto "W kierunku miejskiej rezyliencji". Miasto znalazło sposób na zarządzanie publicznymi posiłkami w trudnych czasach, takich jak pandemia, wojna, kryzys uchodźczy czy wysokie inflacje.
Prezydent Kuczera zauważa:
Realizujemy cele ekologiczne na równi ze społecznymi – ratując jedzenie, pomagamy tym, którzy znaleźli się w kryzysowej sytuacji.
Lodówki społeczne – 24 godziny na dobę
Warto dodać, że w Rybniku działają lodówki społeczne, dostępne przez całą dobę. To doskonała okazja, by przekazać nadwyżki żywności:
-
ul. Zebrzydowicka 30/3 (przy Wspólnym Stole) – Maroko-Nowiny,
-
ul. Barbary 22 (przy OPS i Bistro z Ikrą) – Niedobczyce,
-
ul. Lompy, parking przy parafii Św. Barbary – Boguszowice Osiedle,
-
ul. Mościckiego 15 (przy dawnym Domu Kultury) – Niewiadom,
-
ul. Przemysłowa 17 (przy Klubie Mieszkańców).
Problem marnotrawstwa żywności – skala globalna
Międzynarodowy Dzień Świadomości o Marnowaniu Żywności został ustanowiony przez ONZ w 2019 roku, a pierwsze obchody miały miejsce w 2020 roku. Z danych ONZ wynika, że rocznie marnowane jest aż 1/3 wyprodukowanej żywności. W Polsce, według raportu Federacji Polskich Banków Żywności "Nie marnuj jedzenia 2024", każdego roku do kosza trafia 4,8 mln ton żywności, z czego 60% w gospodarstwach domowych.
Wciąż marnujemy za dużo, mimo rosnącej świadomości społecznej na ten temat. Dlatego inicjatywy takie jak te realizowane w Rybniku są ważnym krokiem w stronę odpowiedzialnego zarządzania zasobami.