W Rybniku otwarta została pierwsza na Śląsku i druga w Polsce, komercyjna, ogólnodostępna stacja tankowania wodoru. Działa przy ulicy Budowlanych 6, w bezpośrednim sąsiedztwie dworca komunikacji miejskiej.
Otwarcie pierwszej stacji tankowania wodoru na Śląsku
Na stacji będzie mogło tankować między innymi 20 rybnickich autobusów wodorowych. Stacja została zbudowana i uruchomiona przez Grupę Polsat Plus i Grupę ZE PAK na terenie dzierżawionym od miasta. Dostarczany do stacji wodór będzie pochodził całkowicie ze źródeł odnawialnych – to tzw. zielony wodór.
- Transformacja Rybnickiego Okręgu Węglowego w Rybnicki Okręg Wodorowy powoli staje się faktem – przekonuje Piotr Kuczera, prezydent Rybnika. - Mamy ambicje stania się ośrodkiem nowoczesnych technologii opartych o zrównoważone, efektywne źródła zielonej energii. Otwierana dziś inwestycja - druga w Polsce (po Warszawie) ogólnodostępna stacja tankowania wodorem – jest jednym z elementów składających się na zieloną transformację Rybnika czyli przechodzenia na czyste źródła energii – dodaje prezydent.
Sieć stacji tankowania wodoru będzie budowana pod marką NESO. Nazwa pochodzi od pierwszych liter „Nie Emituję Spalin, Oczyszczam”. Jest to obecnie jedna z najnowocześniejszych stacji tankowania wodoru w Europie. Ze stacji będą mogli korzystać wszyscy użytkownicy samochodów napędzanych wodorem. Obecnie dostępne powszechnie samochody wodorowe na jednym tankowaniu mogą przejechać nawet ponad 600 km.
Tankowanie wygląda dokładnie tak samo jak na stacji tradycyjnej – zdejmuje się „pistolet” z dystrybutora, wkłada do samochodu, naciska przycisk i rozpoczyna się tankowanie. Stacja jest w pełni samoobsługowa, dystrybutor z ciśnieniem 700 bar jest przeznaczony do tankowania samochodów, a ten o ciśnieniu 350 bar - autobusów. Wodór do stacji jest dostarczany przy pomocy wodorowozów, które przewożą jednorazowo nawet 1000 kg H2.
- Cała przełomowość polega na tym, że użytkowanie samochodu wodorowego nie różni się znacznie od użytkowania samochodu spalinowego. Nie zmieniamy doświadczenia użytkownika. Samochód wodorowy tankujemy tylko kilka minut i mamy zasięg ponad 600 km - wyjaśnia Maciej Stec, Wiceprezes ds. Strategicznych Grupy Polsat Plus i Członek Rady Nadzorczej Grupy ZE PAK - Samochody wodorowe są wyposażone w silnik elektryczny tak jak samochody elektryczne na baterie, ale właśnie różnicą jest sposób dostarczania energii. Samochody, które powszechnie rozumie się jako elektryczne są napędzane z wielkich baterii, a samochód wodorowy ma swoją własną „małą” elektrownię i ich nie potrzebuje. W ogniwie paliwowym wodór łączy się z tlenem z powietrza i na bieżąco jest produkowana energia. Samochód wodorowy ma jedynie małą baterię, kilkadziesiąt razy mniejszą niż samochody elektryczne na baterie, która jedynie odzyskuje energię z hamowania. Silnik elektryczny w samochodzie wodorowym jest napędzany prądem, który wytwarza się w czasie jazdy. Samochód wodorowy jeżdżący na zielony wodór nie dość, że nie emituje spalin to jeszcze oczyszcza powietrze – dodaje Maciej Stec.
Symboliczne otwarcie rybnickiej stacji odbyło się w poniedziałek, 30 października, w obecności Ireneusza Zyski wiceministra Klimatu i Środowiska, Pełnomocnika Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii, przedstawicieli inwestora: Zygmunta Solorza – Przewodniczącego Rad Nadzorczych Grupy Polsat Plus i ZE PAK, Macieja Steca – Wiceprezesa Zarządu Grupa Polsat Plus i Macieja Końskiego, Członka Zarządu PGE PAK Energia Jądrowa oraz przedstawicieli Miasta Rybnika: Piotra Kuczery – Prezydenta Miasta Rybnika, Łukasza Kosobuckiego, Prezesa Zarządu Komunikacja Miejska Rybnik Sp. z o.o. i Eweliny Włoch, Naczelnika Wydziału Cyfryzacji i Nowych Technologii Urzędu Miasta Rybnika.
Spotkanie było okazją do prezentacji możliwości stacji i stanowisk do tankowania wodoru. Nie zabrakło informacji o technologii tankowania wodoru i o tym, że to właśnie to paliwo stanowi przyszłość transportu.
- Jesteśmy bardzo szczęśliwi, że Miasto Rybnik jest drugim w Polsce z ogólnodostępną stacją tankowania wodoru, na której i nasze 20 sztuk nowych autobusów będzie tankowanych – mówi Łukasz Kosobucki, Prezes Zarządu spółki Komunikacja Miejska Rybnik S.A. - To ogromne wydarzenie i - jak pokazują dotychczasowe testy stacji - bardzo wygodne rozwiązanie: stacja jest samoobsługowa, a tankowanie trwa bardzo krótko. To nowa era zeroemisyjnego transportu na najbliższe kilkanaście lat – przekonuje prezes Kosobucki.
Wodorowy Rybnik
Miasto Rybnik podpisało w marcu tego roku umowę z firmą PAK-PCE Polski Autobus Wodorowy Sp. z o.o. na dostawę 20 sztuk autobusów, które sukcesywnie zaczęły kursować w naszym mieście od października tego roku. Pojazdy są klimatyzowane, wyposażone w ogrzewanie wodne, wykorzystujące ciepło z układu chłodzenia układu napędowego i/lub pompy ciepła. Każdy pojazd mieści min. 86 osób, z czego 32 na miejscach siedzących.
Na zakup 20 szt. autobusów napędzanych wodorem Rybnik otrzymał dofinansowanie w wysokości 45,5 mln zł z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. To dofinansowanie jest jednym z pięciu najwyższych w Polsce i drugim najwyższym w województwie śląskim, jakie zostały przyznane przez NFOŚiGW ramach konkursu „Zielony Transport Publiczny”.
- Jesteśmy dumni, że proces energetycznej transformacji Rybnika odbywa się wielotorowo, również w dziedzinie transportu publicznego. Już teraz na rybnickich drogach możemy spotkać autobusy wodorowe, których docelowo do końca bieżącego roku będzie 20. Dzięki podjętym kompleksowym działaniom w obszarze wodoru już teraz jesteśmy liderem w kraju. A to jeszcze nie wszystko, bo warto dodać, że jeszcze w kwietniu br. Miasto złożyło wniosek o dofinansowanie do zakupu kolejnych, 14 autobusów wodorowych w ramach programu Zielony Transport Publiczny Faza III – mówi Ewelina Włoch, Naczelnik Wydziału Cyfryzacji i Nowych Technologii Urzędu Miasta Rybnika.
Wniosek do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej obejmował dofinansowanie wynoszące 100% kosztów kwalifikowanych, tj. 48 mln zł, co oznacza, że w przypadku uzyskania dofinansowania Miasto pozyska autobusy, za które zapłaci jedynie podatek VAT, który zostanie potem odzyskany. Złożony wniosek obejmuje zakup 14 autobusów, z czego 11 szt. to autobusy 12-metrowe oraz 3 sztuki 18-metrowe. Jeśli uda się uzyskać wnioskowane dofinansowanie, dostawy autobusów planowane są na koniec 2024 roku i początek 2025 roku.
Wodór. Jak to działa?
Prąd w samochodzie wodorowym jest wytwarzany na bieżąco z zatankowanego wodoru przy użyciu ogniwa paliwowego. Pojazdy wodorowe posiadają własną „mini-elektrownię”. Fizycznie wodór ze zbiornika łączy się z tlenem pobranym z powietrza i wytwarzana jest energia elektryczna zasilająca silnik elektryczny. Pobierane powietrze musi być w pełni oczyszczone przez specjalne filtry, by ogniwo paliwowe otrzymało czysty tlen. Nie ma żadnego procesu spalania. W wyniku połączenia wodoru z tlenem w ogniwie paliwowym, samochód czy autobus emituje z rury wydechowej destylowaną parę wodną.
Autobusy i samochody napędzane zielonym wodorem nie emitują spalin, a dodatkowo oczyszczają powietrze. Nie emitują trujących substancji – poza CO2 to przede wszystkim tlenki azotu czy pyły, w szczególności drobne pyły PM 2,5.
Rybnicka stacja NESO należąca do Grupy Polsat Plus i Grupy ZE PAK jest w dużym stopniu samowystarczalna energetycznie. Panele słoneczne zainstalowane na stacji o mocy 19 kW dostarczają prąd do stacji, a magazyny energii o pojemności 60 kWh mogą przechowywać jej nadwyżki.
