We wtorek, 11 października przy ul. Zebrzydowickiej 30/3 otwarto Wspólny Stół – kuchnię dostępną do użytkowania przez każdego mieszkańca.
Inicjatywa powstała w wyniku uczestnictwa Rybnika w programie Urban_In, realizowanym przez Uniwersytet SWPS na zlecenie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Do programu tego, realizowanego w ramach 11 sesji Światowego Forum Miejskiego, Rybnik przystąpił w kategorii "Miasto odporne na kryzysy". Za koncepcję tworzonego miejsca odpowiadają laureatki konkursu Urban_In – Zuzanna Hyrcza i Alicja Wolanin, które w oparciu o wyzwanie projektowe zdefiniowane przez Miasto Rybnik stworzyły wizję miejsca i scenariusz jego funkcjonowania.
Na czym polega ta inicjatywa?
Wspólny Stół będzie potrzebować mieszkańców Rybnika. Będzie go można wspierać na różne sposoby, tj. podzieleniem się żywnością, której nie jesteśmy w stanie spożyć w terminie czy przekazaniem w dobrym stanie książek i gazet. Dzięki takiemu działaniu nic się nie zmarnuje, a przy okazji pomoże się innym. W zależności od zapotrzebowania planowane są warsztaty i wspólne działania integrujące mieszkańców. Będą oni zachęceni do udziału, a także wychodzenia z własnymi inicjatywami. Poszukujemy również wolontariuszy – osób, które zaangażują się na dłużej” – przekonują autorki koncepcji, Zuzanna Hyrcza i Alicja Wolanin.
Miejsce ma odpowiadać na potrzeby rybniczan, niezależnie od sytuacji finansowej i proponować innowacyjne rozwiązania problemów. Pomysł został dofinansowany przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, które przekazało 25 tysięcy złotych na jego realizację. Dodatkowo firma Amica przekazała na rzecz kuchni lodówkę, kuchenkę, zmywarkę, okap, czajnik, blender, przybory do gotowania. Pomoc w zakresie produktów spożywczych zadeklarowało sąsiedzkie Auchan, Fundacja Szkoła na Widelcu zadbała o materiały edukacyjne z zakresu dietetyki i prawidłowego żywienia, a mieszkańcy przynieśli do kuchni społecznej książki kucharskie. Przy remoncie pomieszczeń pomagały osoby bezdomne, które pod nadzorem pracownika socjalnego m.in. odmalowywały ściany.
Nad sprawnym działaniem Wspólnego Stołu będą czuwać opiekunowie miejsca, czyli pracownicy Ośrodka Pomocy Społecznej, którzy na co dzień zajmują się profesjonalnym pomaganiem.
Bardzo ważnym aspektem tej inicjatywy było dostrzeżenie problemu ograniczonego dostępu do gazu, prądu czy sprzętu kuchennego, czyli podstawowych elementów potrzebnych do przygotowania sobie posiłku, u wielu mieszkańców Rybnika, w tym – u osób w kryzysie bezdomności. Powodem tego stanu rzeczy są zbyt wysokie ceny, a w przypadku niektórych potencjalnych użytkowników kuchni – problem nieposiadania stałego miejsca zamieszkania – mówi Anna Sowik-Złotoś, Dyrektor rybnickiego OPS.
Na początek Wspólny Stół będzie działać trzy razy w tygodniu: w poniedziałki, środy i piątki, w godz. 15.00 – 18.00. Lokal będzie wyposażony w podstawowe sprzęty przydatne podczas gotowania i zaopatrywany w produkty spożywcze umożliwiające przygotowanie pełnowartościowego posiłku. Do dyspozycji użytkowników będzie również wspólny kącik przeznaczony do odpoczynku, poczytania na miejscu książek i magazynów, czy skorzystania ze stanowiska komputerowego.
Chociaż do programu Urban_In przystąpiliśmy już na początku tego roku, jak się okazało, trafiliśmy w sedno. Rosnące koszty życia, w tym – żywności i energii, powodują, że nie każdy mieszkaniec Rybnika może sobie pozwolić na przygotowanie ciepłego posiłku każdego dnia. We Wspólnym Stole każdy będzie mógł samodzielnie przygotować sobie posiłek i w komfortowych warunkach go spożyć. Długofalowo myślimy także o przekazywaniu do społecznej kuchni nadwyżek ugotowanego, a niewydanego jedzenia z najbliżej położonych stołówek szkolnych. Kwestię tę będziemy konsultować z rodzicami – dodaje Piotr Masłowski, Zastępca Prezydenta Miasta Rybnika.
Pracownicy rybnickiego OPS chcieliby, aby w kuchni społecznej w przyszłości odbywały się warsztaty kulinarne, spotkania z pracownikami socjalnymi, psychologiem czy trenerem pracy.
Tak naprawdę charakter tego miejsca oraz to, jak będzie ono ewaluowało, zależeć będzie od samych użytkowników. My, pracownicy socjalni, jesteśmy otwarci na wszystkie pomysły i sugestie – dodaje Barbara Kazana, kierowniczka Działu Projektów i Programów w OPS, która wraz z Dariuszem Piotrowskim, pracownikiem socjalnym, stworzyła to miejsce niemal od zera.